Wyobraź sobie następującą sytuację:
W powiecie X działają aktywnie 3 młodzieżowe rady gminy. Po wielu spotkaniach i omówieniu planów, członkowie tych rad doszli do wniosku, że w wielu sprawach będą mogli oni działać efektywniej współpracując ze sobą. Pojawiła się propozycja, aby połączyć trzy młodzieżowe rady gmin w jedną – młodzieżową radę powiatu i zajmować się sprawami dot. młodzieży na terenie całego powiatu.
Czy młodzieżowa rada może powstać w przypadku połączenia się innych rad? Jakie są sposoby na ,,sformalizowanie” współpracy między młodzieżowymi radami? IREPSO odpowiada:
Od 2021 r. młodzieżowe organy doradcze mogą być tworzone na wszystkich szczeblach samorządu terytorialnego. W każdym przypadku są one tworzone na podstawie uchwały organu uchwałodawczego danej jednostki samorządu terytorialnego (art. 5b ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym i odpowiednie przepisy w ustawach właściwych dla powiatu i województwa). Ustawy nie przewidują trybu powołania młodzieżowej rady jednostki samorządu terytorialnego większej powierzchniowo jednostki (np. powiatu) poprzez ,,połączenie się” młodzieżowych rad z jednostek powierzchniowo mniejszych (np. gmin). Nie można zatem utworzyć młodzieżowej rady powiatu w ten sposób.
Na tym polega również decentralizacja oraz uniezależnienie szczebli jednostek samorządu terytorialnego. Gmina ma swoje zadania i organy, powiat i województwo również zajmują się sprawami, które nie są przypisane innemu szczeblowi samorządu terytorialnego i są ,,odrębne ustrojowo” tj. w granicach i na podstawie prawa powołują swoje własne organy, które wykonują wyłączne dla nich zadania i kompetencje.
Niemniej, jeżeli wśród członków młodzieżowych rad gmin jest chęć, aby w powiecie również powstała młodzieżowa rada to istnieje możliwość zainicjowania takiego działania – członkowie młodzieżowych rad gmin jako ,,zainteresowane środowiska” mogą wystosować do władz powiatowych wniosek o powołanie młodzieżowej rady powiatu, o którym mowa w art. 3e ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie powiatowym.
Jeżeli natomiast mowa o współpracy między młodzieżowymi radami gmin, to ustawodawca nie wypowiedział się w tej materii. Niemniej, jeżeli te wspólne działania wypełniają zadania młodzieżowych rad gmin z ich statutów lub ustawy (art. 5b ust. 8 ustawy o samorządzie gminnym), to nic nie stoi na przeszkodzie, aby młodzieżowe rady w prawnej formie uchwał nawiązywały współpracę w ramach określonego wydarzenia lub współpracę długoterminową.
