Wyobraź sobie następującą sytuację:
Młodzieżowy sejmik województwa widząc pewne przepisy w swoim statucie, które mogą powodować pewne ograniczenia w jego działalności postanowił je zmienić.
W jaki sposób może wygląda modelowa procedura zmiany przepisów statutowych zainicjowana przez młodzieżowy sejmik województwa? IREPSO odpowiada:
Procedura, o której mowa w kazusie powinna rozpocząć się od utworzenia komisji problemowej bądź zespołu roboczego, który zająłby się przygotowaniem projektu uchwały w tym zakresie. Oczywiście powołanie takiej komisji musi się odbyć na podstawie uchwały młodzieżowego sejmiku, która będzie miała oparcie w przepisach statutowych. Jeżeli statut nie przewiduje natomiast powołania ,,doraźnych” komisji to sprawą zmian w przepisach może zająć się już wcześniej powołana komisja (np. rewizyjna) lub młodzieżowy sejmik jako całe gremium.
W procesie przygotowania zmian w przepisach statutu należy pamiętać o regulacji art. 10b ust. 6 ustawy o samorządzie województwa, który stanowi: ,,Młodzieżowy sejmik województwa może zgłosić do uprawnionych podmiotów wniosek o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej. Tryb zgłaszania wniosku o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej określa statut województwa lub odrębna uchwała sejmiku województwa”. Zatem, po zakończeniu prac w zespole robocznym czy też komisji, młodzieżowy sejmik może podjąć uchwałę w sprawie zgłoszenia wniosku o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej do uprawnionego podmiotu. Załącznikiem do takiej uchwały powinien być natomiast projekt zmian wypracowany w komisji/zespole roboczym wraz z uzasadnieniem zmian.
Uprawnionym podmiotem, do którego wnosi się wniosek jest organ bądź członkowie organu, którzy na podstawie statutu województwa posiadają inicjatywę uchwałodawczą. Zawsze będzie to organ wykonawczy (w tym wypadku zarząd województwa), ale statut może przewidywać też, że inicjatywa uchwałodawcza przysługuje pewnej liczbie radnych czy przewodniczącemu sejmiku. Młodzieżowa rada może wystąpić do wszystkich tych podmiotów z takim wnioskiem, jednak sugeruje się, aby nie robić tego jednocześnie ze względu na potencjalne konflikty polityczne.
Tryb zgłaszania wniosku powinien określić statut województwa bądź odrębna uchwała sejmiku województwa, jednak przepisy te w żadnym wypadku nie mogą blokować młodzieżowej rady w zgłoszeniu wniosku do podmiotów posiadających inicjatywę uchwałodawczą. Pisząc bardziej konkretnie – przepisy nie mogą obligować młodzieżowej rady do wniesienia wniosku np. tylko do organu wykonawczego województwa, z wyłączeniem innych podmiotów (np. przewodniczącego sejmiku), który posiada prawo inicjatywy uchwałodawczej. Jeżeli jednak statut ani uchwała nie określają trybu zgłaszania wniosku o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej, młodzieżowa rada robi to na podstawie odpowiednich przepisów ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (o skargach i wnioskach mówi dział VIII ustawy).